گوش دادن یکی از مهم‌ترین مهارت‌هایی است که می‌توانید داشته باشید. کیفیت گوش دادن شما، تأثیر عمده‌ای بر کارآیی شغلی‌تان و بر کیفیت روابطتان با دیگران دارد.
ما برای اهداف مختلفی گوش می دهیم؛ به عنوان مثال:
- برای کسب اطلاعات گوش می‌دهیم.
- ما برای درک کردن گوش می‌دهیم.
- ما برای لذت بردن گوش می‌دهیم.
- ما برای یادگیری گوش می‌دهیم.
با توجه به همه گوش دادن‌هایی که انجام می‌دهیم، احتمالا فکر می‌کنید که همه ما در این کار خوب باشیم! البته که نه! در واقع، اکثر ما خوب نیستیم و تحقیقات نشان می‌دهند که ما فقط بین ۲۵ تا ۵۰ درصد از آنچه را که می‌شنویم به خاطر می‌سپاریم.
این بدان معناست که وقتی با رئیس، همکاران، مشتریان یا همسر خود به مدت ۱۰ دقیقه صحبت می‌کنید، آن‌ها کمتر از نیمی از گفتگو را متوجه می‌شوند.
اگر این موضوع را از زاویه دیگر آن ببینیم، متوجه می‌شویم که ما هم وقتی دستورالعمل‌ها یا اطلاعاتی به ما ارائه می‌شود، تمام پیام را نمی‌شنویم و امیدواریم که بخش‌های مهم در آن ۲۵ تا ۵۰ درصدی که ما به خاطر می‌سپاریم گنجانده شده باشد، اما اگر نباشند چه؟
به وضوح، گوش دادن مهارتی است که همه ما از بهبود آن سود می‌بریم.
نکته: مهارت‌های خوب ارتباطی نیازمند سطح بالایی از خود آگاهی هستند. درک سبک شخصی خودتان دربرقرار کردن ارتباط با دیگران، به شما کمک زیادی خواهد کرد تا تأثیرات خوب و دائمی را بر دیگران بگذارید.
گوش دادن فعال (Active Listening) چیست؟
راه بهبود مهارت‌های گوش دادن شما، تمرین “گوش دادن فعال“ است. اینجاست که شما تلاش آگاهانه‌ای می‌کنید تا نه تنها کلماتی که فرد دیگری می‌گوید را بشنوید، بلکه مهم‌تر از آن، پیام کاملی که در حال انتقال است را درک کنید.
برای انجام این کار، باید به دقت به فرد دیگر توجه کنید. نباید اجازه دهید توسط چیزهای دیگری که ممکن است در اطراف شما در حال اتفاق افتادن باشند یا با فکر کردن و یافتن دلیل‌هایی برای مخالفت با وی، در حالی که فرد دیگر هنوز در حال صحبت است، حواس‌تان پرت شود. همچنین نباید بگذارید که خسته شوید و تمرکز خود را روی آنچه فرد دیگر می‌گوید از دست بدهید.
نکته: اگر برایتان خیلی سخت است که روی حرفهای کسی تمرکز کنید، سعی کنید کلمات او را به صورت ذهنی همزمان با گفتنش تکرار کنید. این کار پیام او را تقویت می‌کند و به شما کمک می‌کند تا روی آن متمرکز باقی بمانید.
برای بهبود مهارت‌های گوش دادن خود، شما نیاز دارید که به فرد دیگر نشان دهید که به حرفهای او گوش می‌دهید.
تأیید کردن می‌تواند چیزی ساده مانند تکان دادن سر یا گفتن “آها” باشد. شما لزوماً با حرفهای وی موافق نیستید، فقط نشان می‌دهید که گوش می‌دهید.
استفاده از زبان بدن و سایر نشانه‌ها برای تأیید اینکه شما گوش می‌دهید نیز می‌تواند به شما کمک کند تا توجه خود را حفظ کنید.
سعی کنید به گونه‌ای به او پاسخ دهید که او را تشویق کند تا ادامه دهد، به طوری که شما بتوانید اطلاعات مورد نیاز خود را به دست آورید.
در حالی که تکان دادن سر و گفتن “آها” نشان می‌دهد که شما علاقه‌مند هستید، گاهی اوقات پرسیدن سوال یا اظهار نظر برای خلاصه کردن آنچه گفته شده نیز نشان می‌دهد که شما گوش می‌دهید و پیام را درک می‌کنید.
مزایای گوش دادن فعال
برای درک اهمیت گوش دادن فعال، خودتان را در شرایطی تصور کنید که در یک مکالمه تعجب می‌کنید که آیا فرد دیگر به حرفهای شما گوش می‌دهد یا نه؟. بعضی اوقات تعجب می‌کنید که آیا پیام شما منتقل می‌شود، یا حتی ارزش ادامه دادن به صحبت را دارد یا نه. گاهی دقیقاً مانند صحبت کردن با یک دیوار آجری است!
با تبدیل شدن به یک شنونده بهتر، شما می‌توانید بهره‌وری خود را افزایش دهید و توانایی خود را در تأثیرگذاری، متقاعد کردن و مذاکره بهبود ببخشید. علاوه بر این، شما از تعارض و سوء تفاهم جلوگیری می‌کنید. همه این‌ها برای موفقیت در محل کار ضروری هستند!
نکته:
توجه داشته باشید که گوش دادن فعال ممکن است به دیگران این تصور را بدهد که شما با آن‌ها موافق هستید حتی اگر موافق نباشید. همچنین گاهی اوقات به جای این که واقعا به حرفهای طرف مقابل گوش دهید، با یک چک لیست گوش دادن فعال به عنوان برگه ای که همیشه باید آن را تیک بزنید، نباید تمرکز خود را به هم بزنید. اگر متوجه شدید که به طور مرتب تمرکز خود را از دست می‌دهید، تمرین گوش دادن فعال و آگاهانه ممکن است به شما کمک کند.
اصول اولیه برای گوش دادن فعال
پنج تکنیک کلیدی برای گوش دادن فعال وجود دارد که می‌توانید از آن‌ها برای تبدیل شدن به یک شنونده مؤثرتر استفاده کنید:
1. توجه کردن
سعی کنید توجه کامل خود را به سخنران اختصاص دهید و پیام را تأیید کنید. توجه داشته باشید که ارتباط غیرکلامی نیز خود به شدت با طرف مقابل “صحبت” می‌کند.
- مستقیماً به سخنران نگاه کنید.
- افکار حواس‌پرت‌کننده را کنار بگذارید.
- ذهنتان برای پاسخ دادن آماده نکنید!
- از حواس‌پرتی توسط عوامل محیطی جلوگیری کنید. به عنوان مثال، گفتگوهای جانبی.
- به زبان بدن سخنران توجه کنید.
2. نشان دادن که شما گوش می‌دهید
از زبان بدن و اشارات خود برای نشان دادن اینکه درگیر هستید استفاده کنید.
- گاهی اوقات سر تکان دهید.
- لبخند بزنید و از سایر حالات صورت استفاده کنید.
- مطمئن شوید که وضعیت بدنی شما باز و علاقه‌مند است.
- با نظرات کوچک کلامی مانند “بله” و “آها” سخنران را به ادامه دادن تشویق کنید.
3. ارائه بازخورد
فیلترهای شخصی ما، فرضیه‌ها، قضاوت‌ها و باورها می‌توانند آنچه را که ما می‌شنویم تحریف کنند. به عنوان یک شنونده، نقش شما درک آنچه گفته می‌شود است. این کار ممکن است نیازمند تأمل بر آنچه گفته شده و پرسیدن سوالاتی پیرامون آن باشد.
- آنچه گفته شده را با بازگو کردن تأمل کنید. “آنچه من می‌شنوم این است…” و “به نظر می‌رسد که شما می‌گویید…” راه‌های خوبی برای بازتاب دادن هستند.
- برای روشن کردن نکات خاص و مبهم سوال بپرسید. “وقتی می‌گویید… منظورتان چیست؟” “آیا این است که منظورتان است؟”
- به طور دوره‌ای نظرات سخنران را خلاصه کنید.
نکته: اگر متوجه شدید که به صورت عاطفی و احساسی به چیزی که کسی می‌گوید پاسخ می‌دهید، این را بیان کنید. و برای اطلاعات بیشتر پرسید: “ممکن است من درست متوجه شما نشده باشم و حرفهای شما را شخصی گرفته باشم. آنچه من فکر می‌کنم شما گفتید فلان چیز است. آیا این همان چیزی است که منظورتان بود؟”
4. به تأخیر انداختن قضاوت
قطع کردن حرف کسی کاملا اشتباه است. این کار سخنران را ناراحت می‌کند و درک کامل پیام را محدود می‌کند.
- اجازه دهید سخنران هر نکته را قبل از پرسیدن سوالات به پایان برساند.
- با استدلال‌های مخالف قطع نکنید.
5. پاسخ مناسب دادن
گوش دادن فعال برای تشویق احترام و درک خلق شده است. شما در حال به دست آوردن اطلاعات و دیدگاه هستید. شما با حمله کردن به سخنران یا به هر نحو دیگری تحقیر کردن او، چیزی اضافه نمی‌کنید.
- در پاسخ خود صریح، باز و صادق باشید.
- نظرات خود را با احترام ابراز کنید.
- با فرد دیگر به گونه‌ای رفتار کنید که فکر می‌کنید او دوست دارد با او رفتار شود.
ثبت ديدگاه